دولت سیزدهم و امید آفرینی در نخبگان

کشورمان عزیزمان سرشار از نخبگانی است که هر یک در عرصه های مختلف علمی ، فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی در جهان حرف برای گفتن دارند اما بیشتر این سرمایه های انسانی و علمی تا پیش از دولت سیزدهم مورد غفلت واقع شده و اکنون با اتکا بر توانمندی های آنان کشور دوران جدیدی را تجربه می کند.

یکسال از سپردن سکان اداره کشور به دولت سیزدهم می‌گذرد، دولتی که به ریاست آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و با شعار «دولت مردمی، ایران قوی» کار خود را آغاز کرد و به اذعان بسیاری از کارشناسان و ناظران، در تاریخ دولت‌های پس از انقلاب، هیچ دولتی به‌اندازه دولت سیزدهم و آیت‌الله رئیسی میراث‌دار مشکلات، ضعف‌ها و کاستی‌های برجای‌مانده از دولت پیش از خود نبوده است.
وضعیت بد شاخص‌های کلان اقتصادی، کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم بالا و بسیاری دیگر از چالش‌ها که ماحصل سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات نادرست‌ سال‌های پیش از ۱۴۰۰ بود شرایطی را رقم زد که به گفته آیت‌الله رئیسی در اولین حضور وی در جلسه هیات دولت که با وزرای دولت قبل برگزار شد، نخستین چالش پرداخت حقوق مردادماه بود!با اینحال گرچه چالش‌ها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسئولان دولت سیزدهم اعم از رئیس جمهور، وزرا و سایر ارکان دستگاه اجرایی، طی یکسال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالش‌های گذشته و تلاش برای ریل‌گذاری صحیح برای حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزه‌های مختلف عملکردی صورت گرفته است که به نظر می‌رسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.

جایگاه نخبگان در دولت سیزدهم
توجه به سرمایه های انسانی و نخبگان یکی از مواردی است که دولت سیزدهم در نگاه جدی خود قرار داده و برای تحول آفرینی به این مقوله برنامه های متفاوتی در طول یکسال گذشته پیاده سازی کرده است.
باید گفت که فعالیت نخبه باید بر پایه هوش، خلاقیت، انگیزه، توانمندی های ذاتی و همچنین تخصص و توانمندی های اکتسابی باشد و با این توانایی موجب سرعت بخشیدن و پیشرفت و همچنین اعتلای کشور شود.
نخبه واقعی کسی است که ارزش افزوده ای برای کشور داشته باشد و با توانایی های اکتسابی، کارآفرینی و تولید ثروت کند.
توجه به نخبگان و جوانگرایی در حوزه مدیریت کشورمان به طور حتم یکی از نیازهای امروز جامعه ایرانی است و این مهم می‌تواند پویایی، چابکی و تحول بسیار در مدیریت توسعه کشور در بخش‌های مختلف ایفا کند.
دولت سیزدهم در حال حاضر متمرکز بر استفاده از نخبگان و شایستگان در بدنه مدیریتی برای شکل‌گیری و تقویت دولت مردمی ایران قدرتمند است.
اقدامات انجام شده در طول یکسال گذشته در بنیاد ملی نخبگان در دولت سیزدهم در توجه به استعدادهای برتر نشان از آن دارد که این دولت اهتمام خاصی به شنیدن نظرات تخصصی نخبگان و استفاده از آنها برای رفع مشکلات کشور در بخش های مختلف دارد؛استعدادهای برتری که یکی از بازوهای تحقق شعار امسال رهبر معظم انقلاب مبنی بر «تولید، دانش بنیان و کارآفرین» به شمار می‌روند و در همین راستا، نیازمند حمایت‌های مادی و معنوی بیشتری هستند.
یکی از اقدامات موثر بنیاد ملی نخبگان در دولت سیزدهم در راستای آیین نامه مصوبه اسفند ماه سال گذشته در خصوص جذب و نگهداری سرمایه انسانی استعداد برتر و نخبه در دستگاه‌های اجرایی است ؛ برهمین اساس شیوه‌نامه شناسایی استعدادهای برتر به منظور جذب در دستگاه‌های اجرایی کشور و استان البرز ابلاغ و اجرایی شده است ،.

امید نخبگان به دولت سیزدهم
فاطمه سلگی یکی از نخبگان البرزی چهار سال است که از جوایز بنیاد ملی نخبگان بهره مند شده است ، وی دانشجوی دکترای رشته مکانیک بیوسیستم دانشگاه تهران بوده و تاکنون یک جلد کتاب تالیف ، یک ثبت اختراع داشته و ۲۰ مقاله در همایش های ملی و بین المللی منتشر کرده است.
این نخبه البرزی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه من هم از افرادی بودم که آقای رئیسی را به عنوان رییس جمهور انتخاب کردم، افزود: عملکرد دولت در این مدت کوتاه بسیار خوب و قابل قبول بوده و کارهایی که انجام دادند هر کدام تاثیرات چشمگیری خواهند داشت.
وی گفت: شاید نتایج این اقدامات در این مدت کوتاه قابل رویت نباشد ولی دربعضی از موارد مثل واکسیناسیون سراسری و کنترل کرونا نتایج آن مشهود است.
وی با بیان اینکه من به عنوان فردی از جامعه از این دولت راضی هستم ولی به عنوان یک نخبه خواسته ای داریم، اظهار داشت: انتظار داریم که به نخبه ها بیشتر اهمیت داده شود و در اشتغالزایی بیشتر به کار گرفته شوند و از هر نخبه ای بر طبق استعداد و توانایی به نحو درست برای اعتلای کشور استفاده کنند.
سلگی تسهیلات به نخبگان را همچون گذشته دانست و گفت: اما در دولت سیزدهم به نظر من زمان ها و وعده هایی که دادند بهتر عملی شده است، به عنوان مثال طرح هایی که شرکت می کنیم یا پذیرفته می شویم پرداخت های آن به صورت منظم و کارها سریع تر پیگیری می شود.
وی تصریح کرد: فقط بیشتر توقع داریم که از نخبگان در بدنه دولتی کشور استفاده کنند و دولت نیز زمینه ای فراهم کند که امکانات مالی بدهد و برای دولت کار کرده و اشتغالزایی و کارآفرینی کنیم.
این دانشجوی دکترای نخبه اضافه کرد: من در صنعت کار می کنم که برای اشتغالزایی نیاز به هزینه های زیادی دارد که اگر دولت حمایت کند و امکاناتی بدهد و برای دولت کار کنیم می توانیم کارآفرینی در بخش های مختلف داشته باشیم.

نخبگان می توانند در وزارتخانه ها تحول آفرین باشند
آرش قربانی سپهر دارای دکترای جغرافیای سیاسی از دانشگاه خوارزمی و دانشجوی نمونه کشور و برگزیده سه دوره بنیاد ملی نخبگان است که به خبرنگار ایرنا گفت: در دولت سیزدهم رییس جمهور و هیات وزیران آیین نامه ای در اسفند ۱۴۰۰ تصویب کردند که قرار بر این شده از ظرفیت نخبگان در دستگاه های اجرایی استفاده شود و نخبگان در وزارتخانه ها مشغول به کار در پست های مدیریتی یا سرپرست یک سازمانی بشوند تا بتوانند یک تحولی در آن سازمان یا وزارتخانه ایجاد کنند.
وی افزود: این آیین نامه اکنون به اجرا درآمده و حدود ۳۰ نفر از نخبگان درمرحله اول دعوت شده و مدارکشان بررسی شده و مصاحبه و گزینش انجام شده و منتظر هستند که کدام وزارت از این نخبه ها استفاده کند.
وی اظهار داشت: تا چند ماه گذشته خیلی از سازمان ها و وزارت خانه ها برای اینکه از نخبگان استفاده کنند مقاومت می کردند به طوریکه اگر شما برچسب نخبگی روی پیشانی تان بود به هر سازمان یا وزارتخانه مراجعه می کردید زیر بار نمی رفتند یا بی اعتنایی می کنند و سنگ اندازی های مختلف می کردند.

علم و دانش خود را به صورت رایگان در اختیار بدنه دولتی قرار می دهیم
قربانی سپهر گفت: در سال های گذشته نخبگان هر چه می گفتند که هیچ پول و موقعیتی نمی خواهیم و فقط می خواهیم علم و دانش خود را به صورت رایگان در اختیارتان بگذارم مقاومت می کردند و نیروی نخبه را در سازمان هاراه نمی دادند و اکنون این آیین نامه زمینه ای شده تا نخبگان بتوانند بدون دردسر وارد سازمان ها شده و زمینه تحول را در سازمان ها ایجاد کنند.
وی افزود: اکنون به نخبگان بیشتر در وزارتخانه هایی همچون وزارت نیرو، کشور، اقتصاد، نفت، فرهنگ و ارشاد اسلامی و گردشگری نیاز هست تا از ظرفیت و علم نخبگی آنان استفاده شود زیرا هر وزارتخانه ای نیازمند نیروی نخبه ای هست که زمینه تحول و کارآمدی و اثرگذاری را در وزارتخانه ایجاد کند.
وی تصریح کرد: طبق اذعان کارشناسان امر هر نیروی نخبه در هر وزارتخانه ای به اندازه ۱۰۰ نیروی عادی اثرگذاری دارد.
این نخبه البرزی به توجیه اشتباه برخی از مسوولان در خصوص نخبگان اشاره کرد و ادامه داد: این عده می گویند اصلا نخبگان چه نیازی دارند به دولت بیایند زیرا در بخش دولتی می سوزند که این اظهار نظری اشتباه است زیرا اکنون وقتی محیط زیست ما از بین رفته و اقتصاد ما شکننده شده و ارزش پول ملی کمرنگ شده به دلیل این است که تاکنون از نخبگان در دولت و وزارتخانه ها استفاده نکرده ایم و از کسانی استفاده کرده ایم که سطح سواد درستی نداشته اند.
وی اضافه کرد: اگر وزارتخانه ها و سازمان ها از نخبگان استفاده می کردند به طور قطع مشکلات فعلی کنونی را نداشتیم و استفاده از نیروهای عادی یا غیرمتخصص است که در ازای آن می گویند استفاده از نیروی نخبگان، که اکنون به این رسیده اند که از نیروی نخبه استفاده کنیم هر چند فرصت ها از دست رفته زیرا هنوز این مقاومت ها وجود دارد.
قربانی سپهر گفت: هنوز امکان استفاده از نیروی نخبه هست ولی ممکن است به سازمانی معرفی شوند و آن ها را در بخش های غیرمرتبط مشغول به کار کنند.

نخبگان برای منابع بکر از دست رفته ایران چه کاری می توانند بکنند
وی به فرصت های از دست رفته استفاده از نخبگان در کشور اشاره کرد و افزود: وضعیت سرزمین ایران متاسفانه مثل ۴۰ سال گذشته نیست که به عنوان مثال در گذشته منابع طبیعی بکری داشتیم یا محیط زیست دست نخورده ای داشتیم و یا جنگل های شمال یا غلات سیستان و بلوچستان وضعیت خوبی داشت.
وی ادامه داد: محیط زیست ایران بکر بود که می توانست امنیت غذایی را برای مردم و کشور تامین کند تا اکنون با این وضعیت غذایی روبرو نباشند ولی متاسفانه افرادی مسوولیت در این وزارتخانه ها را بر عهده گرفته بودند که نه متخصص و نه دلسوز بوده اند که زمینه ای برای از بین رفتن منابع خدادادی شد و زمانیکه این منابع از بین رفته نیروی نخبه چه کاری می تواند بکند.
این نخبه البرزی گفت: به طور مثال وقتی از سمت تهران به همدان می رویم به کبودرآهنگ یکی از شهرستان های همدان برمی خوریم که یک نیروگاه برقی در آن ایجاد کرده اند که آن نیروگاه کل آب استان همدان را بلعیده است که در نتیجه آن در منطقه ۱۰۰ فروچاله ایجاد شده و دیگر این مکان قابل زیست نیست.
وی با بیان اینکه اکنون دو هفته است که استان همدان با بی آبی مواجه شده، افزود: در این منطقه آب معدنی هم پیدا نمی شود و نوشابه ۵۵ هزار تومان شده بود که یعنی مسوولان متخصص نیستند و نگاه آینده پژوهانه به مسایل ندارند و مسولان تهدیدها را نمی شناسند ولی یک نخبه متخصص است و تهدیدها را می شناسد و نگاه آینده پژوه به مسایل دارد.
وی گفت: وقتی وارد تهدید می شویم دیگر قابل کنترل نیست که نیاز است از حدود سه دهه قبل تهدیدها را شناخت و برای کنترل و ایجاد نشدن تهدید برنامه ریزی کرد و شناخت تهدید گام اول است که نیاز به نیروی متخصص دارد.

بستر توسعه دانش بنیان ها با حضور نخبگان فراهم شده است
رییس بنیاد نخبگان البرز از اختصاص تسهیلات و مزایای ویژه برای نخبگانی که قصد ایجاد شرکت های دانش بنیان در این استان را دارند خبر داد.
دکتر محمد نبیونی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به‌ امکانات و توانایی های بالای علمی و پژوهشی البرز، بستر برای توسعه و گسترش شرکت های دانش بنیان در رشته های تخصصی در استان فراهم است.
وی افزود: مجموع دانش بنیان ها در سطح کشور را بیش از ۶ هزار شرکت عنوان کرد و افزود: از این تعداد بیش از ۳۰۰ شرکت دانش بنیان در البرز فعالیت دارند که این‌ مهم بیانگر توانمندی بالای استان در تولید محصولات و خدمات دانش بنیان است.
نبیونی تصریح کرد: متقاضیان واجد شرایط ایجاد شرکت های دانش بنیان اطمینان داشته باشند که درصورت بروز هرگونه مانع احتمالی در ایجاد این شرکت ها در البرز، بنیاد نخبگان استان بلافاصله برای برطرف کردن موانع احتمالی ورود خواهد کرد تا از اتلاف وقت و دوندگی در این زمینه پیشگیری شود.
وی گفت: رهبر معظم انقلاب شعار امسال را سال «تولید ، دانش بنیان و اشتغال زایی» نامگذاری کرده اند ، لذا بنیاد نخبگان و دیگر مسوولان دستگاه های اجرایی و نهاد های استان وظیفه می دانند در مسیر تحقق این شعار تلاش وافری را در دستور کار قرار دهند.
رییس بنیاد نخبگان البرز با اشاره به نقش بسیار مهم نخبگان در ایجاد تحول در اقتصاد کشور افزود: ضروری است مدیران همه سازمان ها نسبت به فعالیت های متنوع دانش بنیان ها و اثرات مطلوب این شرکت ها در بستر تولید و خدمات با بهره گیری از فناوری های نوین آشنایی کامل داشته باشند.
نبیونی اظهار داشت: اگر مدیران، کارشنان و کارکنان همه بخش های اجرایی، دانشگاهی و پارک های علم و با فعالیت ها و عملکرد نخبگان دانش بنیان ها کاملا آگاه شوند، قطعا در روند صدور مجوزهای دانش بنیانی ، ارایه مزایا و تخصیص تسهیلات به این نخبه های خلاق و تحول آفرین تسریع خواهد شد.
وی با اشاره به نهایی شدن قانون جهش اقتصاد دانش بنیان اظهار امیدواری کرد با توجه به مصوبات خوبی که در نشست های هیات دولت شاهد آن بودیم، امکانات لازم برای جذب و به کار گیری نخبگان در دستگاه های اجرایی در حوزه دانش بنیانی نیز مهیا خواهد شد.

کلام آخر
جوان گرایی در حوزه مدیریتی کشور یکی از ضروریاتی است که می‌تواند پویایی قابل توجهی را در ابعاد گوناگون ایجاد کند و منجر به رشد و توسعه کشور شود.
یکی از توصیه‌های همیشگی رهبر معظم انقلاب استفاده از نخبگان و جوانان در عرصه مدیریتی بود که ایشان براین نکته تاکید داشتند بدون توجه به جایگاه سیاسی از نخبگان از آنان استفاده شود.
آنچه مسلم است مدیران جوان هم از نظر جسمی، هم روحی و هم علمی کارآمدتر بوده و می‌توانند منجر به تحرک و کارآمدی بدنه دولت‌ها شوند که قطعا بهره‌مندی از ظرفیت نیروی جوان در پست‌های مدیریتی می‌تواند موفقیت بیشتری را در حوزه‌های مختلف کشور و رفع موانع موجود به همراه داشته باشد.
منبع ایرنا