مصرف خودسرانه و بی رویه دارو برای فرد و جامعه آسیب های جبران ناپذیری دارد

دکترای فارموکولوژی و فیزیک پزشکی گفت: فاکتورهای زیادی در اثربخشی و بروز عوارض جانبی دارو تاثیر دارد و توجه به مقدار مصرف و طول مدت درمان یکی از موارد مهم در تجویز دارو است.

بهاره توکلی فر،دکترای فارموکولوژی و فیزیک پزشکی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز در خصوص مصرف صحیح دارو و عوارض مصرف بی رویه آن گفت: ایران جزء ۲۰ کشور نخست در دنیا که بیشترین مصرف دارو را دارد و در آسیا بعد از کشور چین در رتبه دوم قرار گرفته است.
تحقیقات نشان می دهد مصرف داروهای سالانه هر فرد در ایران ۴ برابر آمار جهانی است و حدود ۴۰ درصد از ایرانیان به صورت خودسرانه ، دارو مصرف می کنند.
وی با بیان اینکه داروی بدون عارضه وجود ندارد و باید در مصرف صحیح دارو دقت لازم را داشت، افزود: فاکتورهای زیادی در اثربخشی و بروز عوارض جانبی دارو تاثیر دارد به طوری که انتخاب داروی صحیح با مقدار و طول مدت مصرف مناسب از مهم ترین آنهاست .
اگر مصرف دارو، کمتر از حداقل دوز موثر آن باشد اثر بخشی آن کم می شود و چنانچه مصرف بیش از حد باشد با تشدید عوارض جانبی و بروز مسمومیت دارویی همراه خواهد بود.
دکتر توکلی فر ادامه داد: عوارض دارویی معمولا در سالمندان، کودکان ، افراد دارای بیماریهای زمینه ای مانند بیماریهای قلبی-عروقی، آسم، دیابت .
.
.
و افرادی که چندین دارو همزمان مصرف می کنند و گروه های خاص مانند خانم های باردار و شیرده، بیشتر دیده می شود.
وی با بیان اینکه اطلاع یافتن دقیق بیمار در خصوص نحوه و میزان مصرف دارو و توجه به توصیه های پزشک و داروساز از ابتدا تا انتهای دوره درمان ضروری است، تصریح کرد: بیماران طی تکمیل دوره درمان در صورت مشاهده ابتدایی ترین علایم بهبودی ، نباید خود سرانه دارو را قطع کنند و در صورت بروز عوارض جانبی ، حتما از پزشک و داروساز مشورت بگیرند.
دکتر توکلی فر در خصوص مصرف دارو به بیماران توصیه کرد:افراد بدون تجویز پزشک اقدام به تهیه و مصرف دارو نکنند و اطلاعات داروئی را از صاحب نظران این حوزه درخواست کرده و دوره درمان را طبق دستور پزشک تکمیل کنند.
این عضو هیات علمی دانشگاه در خصوص مسمومیت دارویی گفت : مصرف اشتباه یا بیش از حد یک دارو می تواند منجر به مسمومیت دارویی شود و خود درمانی مهمترین علت این نوع مسمومیت است که کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماری های خاص به دلیل شرایط ویژه ای که دارند بیشتر در معرض خطر بروز مسمومیت دارویی هستند.
وی جهت پیشگیری و تشخیص به موقع مسمومیت دارویی، توصیه کرد: حجم زیادی از دارو در منزل نگهداری نشود و به تاریخ انقضای آنها توجه شود و به علائم غیر عادی ایجاد شده به دنبال مصرف یک دارو جدی گرفته شود.
دکتر توکلی فر یکی دیگر از مشکلات مصرف بی رویه ، نابجا و خودسرانه دارو را بروز مقاومت های داروئی دانست و افزود: مصرف خود سرانه دارو از جمله آنتی بیوتیک ها ، زمینه مقاومت دارویی را در فرد ایجاد می کند به طوری که در شرایط تهدید کننده حیات بیمار، آنتی بیوتیک مناسبی جهت کنترل عفونت وجود نخواهد داشت.
وی در پایان توصیه کرد: خود مراقبتی باید جایگزین مصرف خودسرانه و نا بجای دارو شود.
مصرف غذای سالم ، فعالیت بدنی ،پرهیز از استعمال دخانیات، شناسائی و توجه به علائم شایع و اولیه بیماری ها و در نهایت مراجعه بموقع به پزشک و افراد دارای تخصص در شرایط بروز بیماری از عوارض مصرف نابجای دارو پیشگیری می کند.